EHM, ACCUSE ME?

HOI AN, 16 JAN. Een dialoog tussen een toerist (die zich eigenlijk liever 'reiziger' noemt) en een Vietnamees heeft veel weg van een tragi-komedie. Ik praat, helaas, inmiddels uit ervaring. Er zijn een aantal oorzaken voor deze moderne uitvoering van Comedy Capers die zich voornamelijk op straat afspeelt.

De belangrijkste is wel de volgende: de conversatie wordt eenzijdig opgestart door de Vietnamees die wil dat de toerist/reiziger iets van hem koopt of een bepaalde dienst afneemt en is daarvoor bereid de zwijgzame, no thank you-roepende, grimlachende niet-Vietnamees (wij dus) enkele honderden meters lang te achtervolgen. Deze vertoning krijgt zijn tragi-komische karakter doordat de Vietnamees nauwelijks Engels spreekt. De woorden die hij wel machtig is verpakt hij in een onsamenhangende, nauwelijks verstaanbare zin. Enkele veelgehoorde uitdrukkingen op een rij.

HE YOU! Ze bedoelen het waarschijnlijk goed en willen eigenlijk zeggen: "Dag meneer, mevrouw, hoe maakt u het?" Maar van deze variant wordt echt niemand vrolijk. Het klinkt vaak bits en in onze ogen ronduit onfatsoenlijk. Iemand die jou aanspreekt met "He, jij daar!" zou je direct een 'CDA normen en waardenpakket' aanbieden of, dat komt min of meer op hetzelfde neer, de vlegel een draai om zijn oren geven. Hier niet, hier blijf je glimlachen. Je blijft 'no' zeggen, desnoods twintig keer achter elkaar. In dezelfde categorie: "He!" (in combinatie met opgestoken hand die maar blijft wapperen) of "Hello!"

EHM, ACCUSE ME? Letterlijk: "Eh, beschuldig mij?" Typisch geval van 'bijna goed'. Het om aandacht vragen wordt vooral gedaan door begeleiders van gezelschappen, gidsen of verkopers. Soms wel drie keer per tien seconden. Erg grappig en het schreeuwt om een imitatie. Ik moet altijd denken aan Emile Zola.

MOTOBIKE? Voorbeeld: "He you! Motobike?" Een motobike is een scooter of brommer. Ik schat dat elke Vietnamees gemiddeld vier motobikes heeft. Die dingen zijn werkelijk overal! Op elke straathoek in een beetje stad zit een mannetje op zijn motobike en stelt deze vraag. Als je 's avonds terugkeert zit-ie er nog steeds en vraagt hij weer: motobike? In dezelfde categorie: "He you, cyclo? (vent op fiets met wanhopige blik in zijn ogen wil dat je plaatsneemt in zijn riksja, dat wil ik meestal niet) en "Cyclo, one hour" (aanbod om ritje te maken naar het museum of monument waar je net vandaan komt, nooit naar toe wil of dat je pas morgen op het programma hebt staan...).

IS GOOD FOR YOU. Wordt ook gebruikt in de variant: "Is better for you". Vietnamezen hebben de neiging te bepalen wat goed is voor toeristen, omdat ze - en dat kun je ze nauwelijks kwalijk nemen - geld aan ons kunnen verdienen. Als wij dus een hotelkamer van 12 dollar prima vinden, raadt de manager toch aan de kamer van 15 dollar met extra bed te nemen. "I think is better for you." Maar waarom dan, een bed is genoeg. "No, I really think is good for you." Onverbeterlijk volk.

LOOK AT MY SHOP, PLEASE? We zijn nu in Hoi An, een manjefiek uit de kluiten gewassen dorp niet ver van de Zuid Chinese Zee. Bekend om zijn kleermakers die, zo blijkt, tijdens een snelcursus Engels met z'n allen dezelfde zin hebben ingestudeerd: "Look at my shop please?" Je hoort het om de vijf meter. Ook veelgebruikt: "Come in please" en "Look inside, yes?"

I HAVE SHEEP FOR YOU. Een kleermaker die roept dat-ie schapen verkoopt, is rijp voor het gesticht. Maar het berust allemaal, wederom, op een groot misverstand. "I have sheep for you" betekent zoveel als: speciaal voor jou maak ik mooi, niet dure kleren. Sheep=cheap=goedkoop. Ah, dat verklaart een hoop. Hilarisch is de variant: "Ip you wan, I make sheep for you". Nee, merci, dat wil ik niet. Ik verlang momenteel hevig naar een aflevering van Fawlty Towers, met Manuel, de Spaanse ober in de hoofdrol. (BE)